8,5 euro za godzinę - tyle wynosi od 1 stycznia 2015 roku płaca minimalna w Niemczech. A jaka jest jej wysokość w innych europejskich krajach i na świecie? W Luksemburgu pracownicy zarobią
Delegowany czy nie? W Niemczech, Holandii, Belgii, Austrii, we Włoszech i Francji, a także w Norwegii i Finlandii nie ma to znaczenia. Tamtejsi urzędnicy za nic mają mobilny charakter pracy. Jeśli kierowca realizuje międzynarodowe przewozy drogowe, to ma zarabiać minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym kraju. Nawet jeśli spędza w innym państwie EU niż rodzime zaledwie kilka godzin. Bezpieczeństwo właściwego rozliczenia płacy minimalnej jest istotne w przypadku kontroli, gdyż na przykład ustawa MiLoG przewiduje aż do 500 tysięcy euro kary. Ogólnopolskie Centrum Rozliczania Kierowców (OCRK) podpowiada, jak jej uniknąć. Kim jest pracownik delegowany? Dyrektywa 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotycząca delegowania pracowników w ramach świadczenia usług. To ten akt prawny określa pracownika delegowanego jako zatrudnionego, który przez ograniczony czas wykonuje swoją pracę na terytorium innego państwa członkowskiego, niż to, w którym zwyczajowo pracuje. Na podstawie przepisów unijnych każdy pracownik ma prawo otrzymywania od pracodawcy wynagrodzenia co najmniej w wysokości płacy minimalnej państwa kierowca może być pracownikiem delegowanym? Do momentu wprowadzenia pakietu mobilności dyrektywa 96/71/WE ma zastosowanie także do kierowców. Mimo mobilnego charakteru pracy kierowcy, przedsiębiorca powinien zapewnić co najmniej minimalne stawki wynagrodzenia pracownikowi wykonującemu pracę w państwie przyjmującym. Pod płacę minimalną podlegają przewozy kabotażowe, natomiast wyjęte spod tych obowiązków są przejazdy tranzytowe. W przypadku przewozów międzynarodowych z załadunkiem lub rozładunkiem w innym kraju to, czy dany przewóz podlega pod obowiązek wypłaty płacy minimalnej państwa przyjmującego, określa ten kraj w opublikowanych na dedykowanej stronie wytycznych – mówi Bartłomiej Zgudziak, ekspert ds. analiz i rozliczeń z OCRK. Ważne dla przedsiębiorcy i kierowcy Do zagranicznej płacy minimalnej możemy wliczyć premie, ryczałt za nocleg oraz wynagrodzenie zasadnicze, które wypłacane jest za ogólną pracę kierowcy bez znaczenia, w jakim kraju jest wykonywana. Wynagrodzenie to może być zaliczane do zagranicznych minimalnych płac proporcjonalnie do godzin pracy w danym kraju. Pozostałe składniki wynagrodzenia oraz dieta z tytułu podróży służbowej mogą być zaliczane do zagranicznej płacy minimalnej, ale tylko jeżeli dane państwo pozwoli na taką praktykę. Najczęściej stanowiska te publikowane są na stworzonych w tym celu platformach internetowych, w wytycznych dotyczących zasad rozliczania płacy minimalnej dla pracowników delegowanych. Obowiązek pełnego i jasnego dostępu do tych informacji wynika z Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/67/UE z dnia 15 maja 2014 r. – dodaje ekspert OCRK. Płaca minimalna niemiecka Do płacy minimalnej niemieckiej, oprócz opisanych wyżej składników, zaliczane są dodatki, takie jak dyżur oraz nadgodziny wypracowane na terytorium Niemiec. Obok wynagrodzenia do płacy zaliczana jest dieta pomniejszona o 8,37 € (zgodnie z niemieckim rozporządzeniem o ubezpieczeniu społecznym). Warto także zwrócić uwagę, iż sam czas pracy na terenie Niemiec nie jest wyznacznikiem wysokości wyrównania, jakie zostanie wyliczone kierowcy. Istotnym czynnikiem jest także jego ogólny pobyt na terytorium tego kraju. Podczas przebywania w Niemczech kierowca będzie otrzymywał diety i ryczałty z tytułu zagranicznej podróży służbowej, które będą częścią płacy minimalnej, odpowiednio pomniejszając dopłaty. Wyższa dieta zagraniczna zwiększa należności kierowcy z tytułu podróży służbowej, które są wolne od podatku i składek ZUS do wysokości limitów ustalonych w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. Wyrównania do zagranicznych minimalnych płac są wynagrodzeniem pracownika w związku z czym podlegają opodatkowaniu oraz składkom ZUS. Przykładowe rozliczenie: Na wykresie nr 1 przedstawiono przykładowy czas pracy kierowcy w Niemczech. Należne wynagrodzenie minimalne za czas pracy na terenie Niemiec w tym wypadku wyniesie: 8:00 h x 9,19 € = 73,52 € Wypłacone Polskie wynagrodzenie: Stawka godzinowa pracownika (3 € x 8:00 h) = 24 € Dieta (czas pobytu w Niemczech 19:00 h) = 49 € Potracenie SVeV na wyżywienie - 8,37 € 1 ryczałt za nocleg w Niemczech = 37,5 € RAZEM = 102,13 € Wyrównanie do minimalnej niemieckiej = 73,52 € - 102,13 €. W analizowanym przykładzie przedsiębiorca wypłacił wyższe wynagrodzenie niż to, wynikające z ustawy niemieckiej, w związku z czym nie musi niczego wyrównywać kierowcy. Natomiast w tabeli nr 1 pokazano, jak wysokość diety zagranicznej wpływa na ewentualną dopłatę za pracę na terytorium Niemiec. W wyliczeniach uwzględniono zaliczanie wyżej opisanych składników. Czas pracy na terytorium Niemiec: 63:15 Wysokość diety zagranicznej: Wyrównanie do minimalnej 8 € 796,09 zł 10 € 745,73 zł 15 € 605,83 zł 20 € 465,93 zł 25 € 326,03 zł 30 € 186,13 zł 35 € 46,23 zł 49 € 0zł Płaca minimalna francuska Do minimalnej płacy we Francji zaliczane jest wynagrodzenie zasadnicze kierowcy oraz wypłacane dodatki za godziny nocne (tylko w przewozie rzeczy), godziny nadliczbowe i dyżury. Ponadto, przy poprawnym zapisie oraz argumentacji, częścią francuskiej płacy minimalnej może być ryczałt za nocleg. Sposób w jaki premia będzie zaliczana, zależy od jej przeznaczenia. Rozliczenie minimalnej płacy we Francji zgodnie z wytycznymi ma opierać się na francuskim kodeksie transportowym. Wysokość minimalnej stawki we Francji zależna jest od prowadzonego pojazdu, kwalifikacji kierowcy oraz rodzaju wykonywanych tras. Wyliczając minimalne wynagrodzenie należy wziąć pod uwagę szereg dodatków, o których mówią francuskie przepisy, takich jak dodatki: stażowe, za pracę w nadgodzinach, za pracę w niedzielę i święta, za pracę w porze nocnej i amplitudy. W tabeli nr 2 przedstawiono przykładowe przeliczenie pracy kierowców na terytorium Francji w zależności od wyliczonego czasu pracy. Minimalna płaca w Francji Czas pracy - Francja Wyrównanie Kierowca 1 8:20:00 95,39 zł Kierowca 2 1:52:00 0 zł Kierowca 3 45:59:00 710,65 zł Kierowca 4 28:50:00 44,25 zł Kierowca 5 19:58:00 315,05 zł Kierowca 6 35:25:00 487,41 zł Kierowca 7 52:48:00 688,09 zł Kierowca 8 11:21:00 0 zł Optymalizacja kluczem do oszczędności Bardzo istotne jest, aby wyliczenia wyrównań były wykonane prawidłowo, ponieważ za niedopełnienie tego obowiązku grożą przewoźnikowi dotkliwe kary. Zgodnie z Ustawą o regulacji ogólnej płacy minimalnej (Ustawa o płacy minimalnej - MiLoG), Rozdz. 3 § 21 (3) - naruszenie przepisów w przypadkach opisanych w ustępie 1 punkt 9 oraz w ustępie 2 może być ukarane grzywną wysokości do pięciuset tysięcy euro, w pozostałych przypadkach grzywną w wysokości do trzydziestu tysięcy euro – wyjaśnia ekspert. Jednak nie należy rezygnować z optymalizacji rozliczeń. Takie działanie, oparte o doświadczenie i znajomość przepisów, pozwala do maksimum ograniczyć koszty przedsiębiorstwa w zakresie wypłat wyrównań. Odpowiednio dobrane należności z tytułu podróży służbowej pozwalają przedsiębiorcy ograniczać koszty związane z wynagrodzeniem kierowcy przy jednoczesnym utrzymaniu poziomu wypłaty „na rękę” kierowcy. Delegacje do limitów rozporządzenia są wolne od podatku i składek ZUS oraz jednocześnie będą wliczane do minimalnych płac (to w jakiej części, zależy od danego kraju),
1 lipca 2016 roku – zdaniem organizacji EVO właśnie od tego dnia będzie obowiązywała francuska płaca minimalna dla zagranicznych kierowców ciężarówek. Zgodnie z nią, osoba wykonująca we Francji transport kabotażowy lub też transport do/z Francji będzie musiała otrzymywać co najmniej 9,67 euro za godzinę. W ostatnim czasie zasady dotyczące rozliczania płacy minimalnej we Francji znacznie się zmieniły. Aktualnie kwestie dotyczące płacy minimalnej są oparte na podstawie nowych przepisów tzw. Loi Macron. Nowe przepisy wprowadzono na podstawie dyrektyw Parlamentu Europejskiego z 16 grudnia 1996 roku. Dotyczą one głównie sektora związanego z transportem, a także innych formalności, które są zapisane w Kodeksie pracy i mają związek z pracownikami oddelegowanymi. W ostatnim czasie zasady dotyczące rozliczania płacy minimalnej we Francji znacznie się zmieniły. Aktualnie kwestie dotyczące płacy minimalnej są oparte na podstawie nowych przepisów tzw. Loi Macron. Nowe przepisy wprowadzono na podstawie dyrektyw Parlamentu Europejskiego z 16 grudnia 1996 roku. Dotyczą one głównie sektora związanego z transportem, a także innych formalności, które są zapisane w Kodeksie pracy i mają związek z pracownikami oddelegowanymi. Wprowadzone przepisy dotyczą przede wszystkim rozliczania płacy minimalnej we Francji , ale także wpływają one na rozliczanie płacy w innych krajach między innymi w Polsce. Dlaczego wprowadzono nowe przepisy? Nowe przepisy wprowadzono z kilku powodów. Przede wszystkim pozwalają one na większe sprecyzowanie formalności, które obowiązują wszelkie przedsiębiorstwa dotyczące transportu drogowego, które oddelegowują swoich pracowników związanych z transportem drogowym i pływającym na różne obszary w obrębie kraju. Ponadto nowe przepisy ujednolicają formalności, które zapisano w dyrektywie 96/71/WE z 16 grudnia 1996 roku i dyrektyw z 15 maja 2014 roku. Kolejnym celem wprowadzenia nowych przepisów jest umożliwienie różnym pracownikom dostępu do jak najłatwiejszego dostępu do informacji, które dotyczą ich praw a także obowiązków. Bardzo często niektórzy nie wiedzą, ze mają prawo do odwołania się od czegoś lub bronienia się w danej sytuacji. Warto także wspomnieć, że nowe przepisy dotyczące rozliczania płacy minimalnej we Francji wprowadzono, aby zwiększyć efektywność wszelkich kontroli, aby nie dochodziło do wykroczeń związanych z oddelegowaniem pracowników. Takie działanie może być przykładem nielegalnej konkurencji socjalnej i podejmowania działania na niekorzyść firm, które pracują zgodnie z aktualnymi przepisami. Inne informacje dotyczące rozliczania płacy minimalnej we Francji Z powodu wyżej wymienionych celów, zmieniono sposób rozliczania płacy minimalnej we Francji i teraz musi być ona rozliczna w zupełnie inny sposób. Jeżeli płaca minimalna dla pracowników związanych z transportem we Francji będzie naliczana w zły sposób, może to skutkować naliczeniem nie małych kar i sankcji. W związku ze mianami w naliczaniu płacy minimalnej we Francji i wprowadzeniem Loi Macron, przedsiębiorcy będą musieli wyznaczać przedstawicieli transportu na terenie Francji, a także zgłaszać delegowanych kierowców. Kolejnym obowiązkiem jest wystawianie aneksów do umowy koniecznie w języku francuskim. Ponadto właściciele firm będą musieli rejestrować wszelkie pojazdy, a także godziny ich wyjazdów i wjazdów oraz wszelkie nadgodziny. Ważne jest także przeprowadzenie dokładnego rozliczenia i udokumentowanie wynagrodzenia za dany okres. Każdy pracownik musi także posiadać dokument, który potwierdza opłacenie ubezpieczenia A1. Osoby zainteresowane pracą w innych krajach powinny na bieżąco śledzić zmieniające się przepisy. Bardzo często nowe zapisy wprowadzają naprawdę znaczące zmiany, a ich nieznajomość doprowadza do nieprzyjemnych sytuacji i problemów. Zdecydowanie najgorzej wypadła Bułgaria, gdzie płaca minimalna nie przekracza nawet 400 euro miesięcznie. Dzieli ją ogromny dystans od lidera stawki, czyli Luksemburga, w którym płaca minimalna wynosi dokładnie 2387,70 euro. Niemcy, Belgia, Niderlandy oraz Irlandia utrzymują względnie podobny poziom płacy minimalnej między 1900 a Rok 2019 przyniósł podwyżki płacy minimalnej nie tylko w Polsce, ale także w wielu krajach europejskich. Co to oznacza dla branży transportowej? Ile w praktyce otrzymają przewoźnicy? Płaca minimalna w Polsce stale wzrasta od 2000 roku. Nowe stawki mają zastosowanie do wszystkich zawodów i branż, niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa, regionu czy wyników finansowych, co wśród niektórych pracodawców z sektora transportu ciężkiego spotyka się ze sprzeciwem. Małe firmy przewozowe, choć niezadowolone, muszą dostosować się do realiów rynku. Tym bardziej, że wynagrodzenie minimum to temat numer jeden również w innych krajach Unii Europejskiej. Francja najniższy próg pensji aktualizuje co roku, a Holandia jeszcze częściej, bo co sześć miesięcy. Sprawdziliśmy, ile mogą zarobić na tak zwanej podstawie kierowcy w wybranych państwach Wspólnoty. W Polsce przyjmuje się, że minimalnym wynagrodzeniem jest kwota, poniżej której nie można wynagradzać pracownika zatrudnionego w oparciu o umowę o pracę w pełnym wymiarze godzinowym, a także o umowę zlecenie lub umowę o dzieło. Kwotę minimalną określa rząd – o czym traktuje art. 10 par. 2 Kodeksu Pracy (KP). Wynagrodzenie minimalne to nie tylko dochód netto danego pracownika, lecz także wszystkie składki i świadczenia wynikające ze stosunku pracy w tym składka ZUS. Obecnie w Polsce „najniższa krajowa” to 2250 zł brutto, co stanowi ok. 1634 zł netto miesięcznie lub stawka godzinowa wynosząca 14,70 zł brutto, czyli ok. 12 zł netto. Według szacunków Głównego Urzędu Statystycznego w 2017 roku około 1,5 mln osób otrzymywało minimalne wynagrodzenie. Polecamy: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń Pracodawca w branży transportowej powinien szczególnie pamiętać, że do kwoty minimalnego wynagrodzenia nie można wliczyć kwoty za godziny nadliczbowe, czy też dodatku przysługującego za pracę w porze nocnej – zauważa Kamil Wolański, ekspert Ogólnopolskiego Centrum Rozliczania Kierowców (OCRK). – Zgodnie z zapisem ustawy także nagrody jubileuszowe, czy odprawy pieniężne przysługujące w związku z przejściem na emeryturę lub rentę nie mogą stanowić składowej wynagrodzenia minimalnego – dodaje. Czy firmy transportowe udźwigną podwyżkę? Podniesienie płacy minimalnej jest jednoznaczne ze wzrostem kosztów także pozostałych świadczeń takich jak: wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, dodatek wyrównawczy wynikający z obniżenia pensji w związku z chorobą zawodową lub wypadkiem przy pracy, nagrody i premie, które nie są wyróżnieniem, dodatki do wynagrodzenia zasadniczego za staż pracy, za pełnione funkcje, warunki pracy. W sektorze transportowym podwyżka płacy minimalnej o 150 zł ma na pewno duże znaczenie, szczególnie, że pracownik otrzyma jedynie część tej kwoty po odjęciu składek ZUS i podatku. Taka wysokość wynagrodzenia brutto jest często spotykana w sektorze z uwagi na specyficzną strukturę płacy kierowcy, opierającą się w dalszym ciągu w zdecydowanej większości na dietach i ryczałtach noclegowych związanych z podróżą służbową. – komentuje ekspert. Pracodawcy w Polsce odnoszą się do wzrostu minimum dość krytycznie. Argumentują to tym, że tak naprawdę nie powinno się wprowadzać jednolitej płacy minimalnej dla wszystkich sektorów gospodarki – niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa, regionu, czy jego wyników finansowych – podkreśla Kamil Wolański. – Dla wielu – szczególnie małych firm, koszty utrzymania pracowników są trudne do zaakceptowania, również ze względu na konkurencyjność wynagrodzeń oferowanych przez większych przewoźników. Sytuacji nie polepsza fakt sporego niedoboru kierowców na rodzimym rynku pracy – dodaje ekspert OCRK. Zaś pracodawca, który wypłaca wynagrodzenie niższe niż zakłada ustawa, podlega karze sięgającej nawet 30 000 zł. Jak sytuacja wygląda w innych krajach? Nowy rok przyniósł podwyżki stawek minimalnych nie tylko w Polsce, ale także w wielu krajach europejskich. Austria – w Austrii minimalna stawka godzinowa dla kierowcy uzależniona jest od dwóch czynników – od pojazdu, którym się porusza oraz stażu pracy. Maksymalna z najniższych stawek wynosi 11,10 euro dla kierującego cysterną z ponad dwudziestoletnim stażem pracy. Najmniej może zarobić kierowca pojazdu do 3,5 tony z doświadczeniem zawodowym krótszym niż 5 lat – jego stawka wynosi 8,98 euro/h. Czechy – zatrudnieni na najniższą krajową mogą liczyć tutaj na 13 400 CZK (ok. 2 219 zł) brutto. Francja – Francuzi gwarantują minimalną krajową na poziomie 1498 euro. Najniższą stawką godzinową we Francji jest kwota 10,06 euro brutto. Holandia – od nowego roku górna stawka płacy minimalnej wynosi 9,33 euro dla kierowcy powyżej 22 roku życia. Zawodowy trucker w wieku 18 lat może zarobić 4,43 euro/h. Za pełny etat pracownik zatrudniony w oparciu o umowę o pracę może liczyć na minimalne wynagrodzenie w kwocie 1614 euro. Litwa – o prawie 1100 euro mniej niż we Francji, mogą zarobić pracownicy na Litwie. Płaca minimalna w tym kraju wynosi 400 euro. Łotwa – kwota minimalnego wynagrodzenia jest uregulowana w oparciu o Kodeks Pracy i wynosi 430 euro. Ponadto pracownik może liczyć na zwroty z tytułu kosztów podróży oraz dodatki za pracę w święta i nadgodziny w wysokości 100% stawki godzinowej, zaś nocą jest to dodatkowe 50%. Niemcy – za godzinę pracy w Niemczech minimalnie można zarobić 9,19 euro. Niemcy już zapowiedzieli, że w 2020 roku stawka wzrośnie do 9,35 euro. Dokładnie na tyle samo, co we Francji mogą liczyć zatrudnieni na najniższą krajową w Niemczech - 1498 euro. Stawki minimalne w krajach Unii Europejskiej są różne, co też komplikuje naliczanie wynagrodzenia kierowców. Nietrudno o tzw. ludzki błąd. Warto w tej kwestii pomyśleć o outsourcingu do jednostek specjalizujących się w rozliczaniu płac kierowców. Takie działania minimalizują ryzyko błędu i narażenia przedsiębiorstwa na dodatkowe koszty – podpowiada ekspert OCRK. To nie jedyne zmiany Podniesienie płac minimalnych nie jest jedyną zmianą, która nastąpiła w zakresie kadrowo-płacowym w Polsce. Absolutną nowością w przypadku kierowców jest możliwość zajęcia komorniczego zwrotu kosztów z tytułu podróży służbowej. Od 2019 roku zadłużony kierowca powinien liczyć się z tym, że tę część wypłaty w kwocie sięgającej 50% wartości wypłaconych diet może zająć komornik. Zmiana ta dotyczy osób, którym zostały zasądzone alimenty. Wzrost wynagrodzenia, który przyniósł nowy rok, dla wielu pracowników jest z pewnością dobrą wiadomością, jednak czy polska branża transportowa, w szczególności mali przewoźnicy będą w stanie sprostać oczekiwaniom, które nakładają na nich rządzący? Może nie być to zadaniem łatwym, zważywszy na fakt zaostrzenia także innych przepisów, które uderzają w transport, takich jak, będący cały czas w opracowaniu, Pakiet Mobilności czy nowe regulacje wynikające z ustawy o transporcie drogowym – podsumowuje Kamil Wolański. Ogólnopolskie Centrum Rozliczania Kierowców Chcesz dowiedzieć się więcej, sprawdź »